Telegram CEO’su Pavel Durov Fransa’da neden gözaltına alındı, şirket gözaltı kararına ne tepki verdi?
Sosyal haberleşme uygulaması Telegram’ın CEO’su Pavel Durov, Paris’in kuzeyindeki Le Bourget Havalimanı’nda Fransız polisi tarafından gözaltına alındı.
Durov’un gözaltı süresinin uzatıldığı, 96 saat kadar gözaltında tutulabileceği bildirildi.
Rusya kökenli girişimci Durov, Telegram’ın moderasyon politikasıyla ilgili olduğu belirtilen soruşturma kapsamında, Cumartesi günü özel jetiyle Le Bourget Havalimanı’na iniş yaptıktan sonra gözaltına alınmıştı.
39 yaşındaki milyarderin Telegram ile bağlantılı suçlarla ilgili olarak hakkında yakalama emri çıkarıldığı açıklandı.
Fransız basınına göre Pavel Durov, popüler mesajlaşma uygulamasının suç amaçlı kullanımının önlenmeye yönelik adım atmamakla suçlanıyor.
Telegram’dan yapılan açıklamada, şirketin CEO’su Durov’un “gizleyecek bir şeyi olmadığı” söylendi.
Açıklamada, uygulamanın moderasyon politikasının “endüstri standartlarında olduğu ve sürekli geliştirildiği” belirtilirken, “Bir platformun ya da sahibinin, o platformun istismar edilmesinden sorumlu tutulması saçmalık” ifadeleri kullanıldı.
Telegram’ın açıklamasında, neredeyse bir milyar kullanıcının haberleşmek ve bilgi kaynağı olarak Telegram’ı kullandığı belirtilirken, sorunun çözülmesinin beklendiği de kaydedildi.
Rusya’dan ilk tepkiler
Reuters haber ajansına göre Rusya Dışişleri Bakanlığı, Durov’a erişim talebinde bulunmak için Paris’e bir not gönderildiğini, ancak Durov’un Fransız vatandaşı olduğunu açıkladı.
Rus iş insanının gözaltına alınmasının ardından Rusya Dışişleri Bakanlığı yazılı bir açıklama yaptı.
Bakanlık sözcüsü Maria Zakharova Telegram’da yaptığı açıklamada, Durov’un 2018’de Rusya’da çalışmasını “engelleyen” hükümet kararını eleştiren Batılı Sivil Toplum Kuruluşları’nın (STK) gözaltıyla ilgili sessiz kalıp kalmayacaklarını merak ettiğini yazdı.
Moderasyon politikaları ve paylaşılan içerikler nedeniyle yoğun eleştirilere maruz kalan sosyal medya platformu X’in sahibi Elon Musk da, Durov’a destek veren mesajlar paylaştı.
Musk, #freepavel (Pavel’e özgürlük) etiketiyle, Durov’un geçmişte yaptığı bir TV röportajında Twitter’ın Musk tarafından satın alınmasından memnuniyet duyduğunu söylediği bölümü paylaştı.
Milyarder yönetici, Fransızca yaptığı, “Liberté Liberté! Liberté?” (Özgürlük, Özgürlük, Özgürlük?) paylaşımıyla karara tepki gösterdi.
Rusya kökenli girişimcinin gözaltına alınmasını Telegram hesabından yorumlayan, Eski Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Durov’un “Anavatanı olmadan muhteşem bir şekilde yaşayan parlak bir ‘dünya adamı'” olmak istediğini ancak “hesabının tutmadığını” iddia etti.
“Artık tüm ortak düşmanlarımıza göre o bir Rus – ve bu nedenle öngörülemez ve tehlikeli” diye ekledi.
Pavel Durov kimdir?
Pavel Durov Rusya’da doğdu. 2006 yılında, bugün halen Rusya’nın en popüler sosyal ağlarından biri olan Vkontakte’yi kurdu.
Ancak şirketin ortaklık yapısının değişmesinin ardından “yönetimde CEO’nun eylem özgürlüğü belirgin bir biçimde azaldı” diyerek 2014 yılında şirketten ayrıldı.
2014 yılı başında yapılan hisse satışının ardından Vkontakte’nin yüzde 52’si Kremlin ile bağlantılı oligark Alişer Usmanov’un kontrolüne geçmişti.
2013 yılında erkek kardeşi Nikolai Durov ile birlikte şifreli mesajlaşma uygulaması Telegram’ı kurdu.
Sosyal medya platformunda Rus muhalif toplulukların engellenmesi yönündeki hükümet taleplerine uymayı reddettikten sonra 2014’te Rusya’dan ayrıldı.
Durov bugün Dubai’de yaşıyor. Birleşik Arap Emirlikleri ve Fransa’dan olmak üzere çifte vatandaşlığı bulunuyor.
Dünyanın farklı bölgelerinde sunucuları olan Telegram’ın merkezi de Dubai’de.
Telegram özellikle Rusya, Ukrayna ve eski Sovyetler Birliği ülkelerinde popüler hale geldi.
Durov’un kullanıcı verilerini Rusya hükümetiyle paylaşmayı reddetmesinin ardından uygulama 2018’de Rusya’da yasaklandı. Ancak 2021’de yasak geri çekildi.
Telegram, bugün Facebook, YouTube, WhatsApp, Instagram, TikTok ve Wechat’in ardından dünyanın en büyük sosyal medya platformlarından biri olarak sıralanıyor.
Amerikan iş ve ekonomi dergisi Forbes’a göre Durov’un serveti yaklaşık 15,5 milyar dolar.
Telegram’ın Avrupa’da da son yıllarda artan popülaritesi, Fransa dahil olmak üzere birçok ülkede güvenlik ve veri ihlali endişeleriyle ilgili incelemelere yol açtı.
Geçen Mayıs ayında, Avrupa Birliği’nde Telegram’ın kullanım düzeyinin, çevrimiçi içerik mevzuatı kapsamında daha sıkı gerekliliklere tabi tutulabileceği seviyeye yaklaştığı açıklandı.